LOVE BARONDA, current president of the National Movement of Young Legislators (NMYL), was only a toddler when the group was formally formed thirty years ago.
“Who would have thought na two years old pa lang ako, nag-birthing pains pala kayo conceiving this organization. And because of all your hard work, we are the beneficiaries of your thirty years of labor. So, thank you, thank you po sa mga founders natin especially kay Senator Kiko,” she said.
Councilor Baronda of Iloilo City, NMYL president from 2020 to present, made this remark at the online reunion of all the 12 NMYL presidents earlier this week, as kick-off to the group’s year-long 30th anniversary celebration.
At the reunion, all NMYL presidents from the founding president Senator Francis “Kiko” Pangilinan, NMYL president from 1988 to 1992, all the way to current president Councilor Baronda took turns reminiscing: spending their own money, not being able to work on official business, and having to squat in the office of what is now TESDA.
The young once recalled with fondness how the organization grew from a group of 250 idealistic young legislators to a 2,000-strong organization.
Former Marikina Mayor Del De Guzman, NMYL president from 1998 to 2001, and former Alicia town (in Isabela) Mayor Cecilia Claire “Jeng” Reyes, NMYL president from 2008 to 2011, both said all the hard work of organizing bore fruit.
In De Guzman’s words: “Masaya rin ako na I was part of the first group or core group na nag-start mag-organize. ‘Yun nga lang, ‘yung mga experience natin bago natin na-organize ‘yung first congress, we really had to spend our own money, our own time kasi hindi tayo binibigyan ng official time noon, official business. So kapag wala tayo sa station, absent tayo, wala tayong allowance, wala tayong kahit ano. So ‘yun ‘yung mga sacrifices na ginawa natin just for this advocacy. Alam naman natin ‘yung advocacy natin: anti 3Gs, guns goons, and gold.”
For Reyes, institutionalizing NMYL was a major accomplishment. “Nagpapasalamat po ako kay Senator Kiko kasi nagkaroon po ng permanent office space ang NMYL sa Regalia Towers. ‘Yun po malaking pakinabang po sa NMYL, na-institutionalize ang NMYL,” she said.
CAMARADERIE IN SERVICE
Inspired by the overwhelming success of young blood in the first post-martial law democratic elections in 1988, young councilors from Metro Manila headed by then-councilor Pangilinan organized themselves into the Metro Manila Young Councilors’ League.
But as more young politicians from various parts of the country wanted to be part of the organization, the group eventually came to be known as National Movement of Young Legislators. Amidst all kinds of challenges and after consultations in Luzon, Visayas, and Mindanao, the NMYL Founding Congress was held on April 14-17, 1991 at University of the Philippines-Diliman.
Former Quezon City Mayor Herbert Bautista, NMYL president from 2001 to 2004, said NMYL opened the national political stage to him, learning from fellow young leaders.
“Ito ‘yung naging opening ko to a national organization as an elected leader, and then nagsunod-sunod na ‘yun, Vice Mayors League, Mayors League…Thank you so much for giving this opportunity to be part of the leadership and the organization that is NMYL. I learned so much from this. I got to meet people who are ideal and until now very ideal,” Bautista said.
Former Quezon City Councilor Julian Coseteng, NMYL president from 2004 to 2008, remembered having fun while learning: “I cannot speak of my experience as a politician without speaking of NYML. NMYL has made my career in politics a lot more fun, a lot more enjoyable, very, very packed with very, very memorable experiences. I will always remember the fellowship, all the learnings that I had which helped me improve as well as a politician.”
Bohol Congressman Edgardo Chatto, NMYL president from 1995 to 1998, said the movement is a major part of his political and personal growth. “NMYL is really part of [my] growth process, development. And I am so happy that the young generation now are involved. So tuloy-tuloy talaga tayong mag-i-influence doon sa participation ng ating young legislators,” he said.
Former Quezon City Councilor Dorothy “Doray” Delarmente, NMYL president from 2011 to 2013, shared: “All my closest and dearest friends right now, in and out of politics, ay na-meet ko sa NMYL…I said one of the best reasons of becoming a public servant is because of my experiences and the friendship that I built from NMYL.”
Baliuag Councilor Enrique “Buko” dela Cruz, interim NMYL president from 2018 to 2020, acknowledged the positive impact of the organization. “Napakalaking tulong po sa mga kabataan, sa mga batang mambabatas ang samahan na ito. I just hope that I can make myself worthy of being a part of this noble organization,” he said.
Expressions of thanks marked the virtual reunion meeting. Pangilinan said that even after his NMYL term, he continued to support “our baby” as a sort of homage to the youthful idealism that inspired NMYL’s founding.
“Kahit na wala na ako sa NMYL, [my Senate] office has been there for NMYL. In fact, many of the programs we put together, wala na ako sa NMYL. Pero ‘yung mga exchange programs, with China, the United States, and Australia, tuloy-tuloy nating sinusuportahan ‘yun. ‘Yung AIM (Asian Institute of Management) Programme for over a hundred sixty young political leaders… Syempre, bilang ama, mahal natin ang ating mga anak eh syempre parang NMYL is our baby. Tayong lahat, hindi lang ako. Tayong lahat na andoon ‘nung unang term,” Pangilinan said.
NMYL Alumni president Congressman DV Savellano of Ilocos Sur initiated the NMYL presidents’ reunion meeting, which lasted almost two hours.
Brimming with three decades worth of memories, the NMYL presidents all agreed to work together to celebrate the movement’s thirty years of idealistic, imaginative, and impassioned service to the country.
“Really, it’s beautiful to be able to retrace and remember and recall all those that we shared. And I continue to share the same love for the country, the same desire to really see the kind of political reforms that we have been fighting for,” said former Bulacan Governor Josie dela Cruz, NYML president from 1992 to 1995.
Ang grupo sa mga batan-ong magbabalaod nga NMYL nagsaulog sa ika-30 nga anibersaryo
SI LOVE BARONDA, kasamtangan nga presidente sa National Movement of Young Legislators (NMYL), usa pa ka gamay’ng bata panahon sa pormal nga naporma ang grupo katloan ka tuig na ang nakalabay.
“Kinsa ang nagdahom nga dos anyos pa ko, inyo diay’ng nasinato ang kalisud sa pagpa-anak niining organisasyon. Ug tungod sa tanan ninyong paghago, kami ang nakabenipisyo sa imong katloan ka tuig nga pagtrabaho. Busa, salamat, salamat po sa mga founders nato labi na kang Senador Kiko Pangilinan, ”ingon niya.
Si Konsehal Baronda sa Siyudad sa Iloilo, ang pangulo sa NMYL gikan sa 2020 hangtod karon, nipahayag sa online nga panaghiusa sa tanan nga 12 nga mga pangulo sa NMYL sayo ning semana, isip pagsugod sa pagsaulog sa ika-30 nga anibersaryo sa grupo.
Sa paghiusa usab, ang tanan nga mga pangulo sa NMYL gikan sa nag-unang presidente nga si Senador Francis “Kiko” Pangilinan, pangulo sa NMYL gikan 1988 hangtod 1992, hangtod sa karon nga presidente nga si Konsehal Baronda nagpulipuli sa pagpahinumdom: Paggasto sa ilang kaugalingon nga salapi, dili makahimo sa pagtrabaho sa opisyal nga negosyo , ug pagpongko sa salug sa opisina, kanang opisina sa TESDA karun.
Kaniadto gihinumdoman sa mga batan-on uban ang pagmahal kung giunsa ang pag-uswag sa organisasyon gikan sa usa ka grupo nga 250 nga sulundon nga batan-ong magbabalaud ngadto sa usa ka kusog nga organisasyon nga 2,000.
Ang kanhing Marikina Mayor Del De Guzman, NMYL president gikan 1998 hangtod 2001, ug kanhing lungsod sa Alicia (sa Isabela) nga si Mayor Cecilia Claire “Jeng” Reyes, ang pangulo sa NMYL gikan 2008 hangtod 2011, pareho nga gisulti ang tanan nga kahago sa pag-organisar nga namunga.
Sa mga pulong ni De Guzman: “Lipay sab ako na parti ako sa unang grupo o core group na nag-sugod mag-organisa. ‘Pero,‘ ang mga kasinatian sa una nato nga paghan-ay ‘ang una nga kongreso, kinahanglan gyud namo mugasto ang among kaugalingon nga salapi, among kaugalingon nga oras tungod kay wala kita hatagi og opisyal nga oras sauna, opisyal nga byahi. So kung wala kita sa station, absent kita, wala tay allowance, wala tay bisan unsa. Mao nga ‘mao‘ nay mga sakripisyo nga gihimo nato alang lang sa kini nga adbokasiya. Kabalo naman ta ‘ang adbokasiya nato: kontra 3Gs, pusil, goons, ug bulawan.”
Alang kang Reyes, ang pagpahamtang sa NMYL usa ka hinungdanon nga nahimo. “Nagpasalamat ako kang Senador Kiko kay adunay permanente nga opisina ang NMYL sa Regalia Towers. ‘Mao na nga dakong gamit sa NMYL, na-institutionalize ang NMYL, “ingon niya.
MAAYONG PAGHALUBILO SA PAG-ALAGAD
Dinasig sa daghang kalampusan sa mga batan-ong dugo sa unang post-martial law nga demokratikong piliay kaniadtong 1988, ang mga batan-ong konsehal gikan sa Metro Manila nga gipangulohan niadto nga konsehal Pangilinan nag-organisar sa ilang kaugalingon sa Metro Manila Young Councilors ’League.
Apan tungod kay daghang mga batan-ong politiko gikan sa lainlaing mga bahin sa nasud ang gusto nga mahimong bahin sa kapunongan, ang grupo sa ulahi nailhan nga National Movement of Young Legislators. Taliwala sa tanan nga lahi nga mga hagit ug pagkahuman sa mga konsulta sa Luzon, Bisaya, ug Mindanao, ang NMYL Founding Congress gihimo kaniadtong Abril 14-17, 1991 sa University of the Philippines-Diliman.
Si kanhi Quezon City Mayor Herbert Bautista, NMYL president gikan 2001 hangtod 2004, nagsulti nga ang NMYL nagbukas sa nasudnon nga politikal nga yugto kaniya, nga nahibal-an gikan sa mga kauban nga batan-ong lider.
“Kini ang nahimong nga pagbukas ko sa usa ka nasyonal nga organisasyon ingon usa ka piniling pinuno, ug pagkahuman nag sunod sunod na to, Vice Mayors League, Mayors League… Daghang salamat sa paghatag sa kini nga higayon nga mahimong bahin sa pamunuan ug kapunungan nga NMYL. Daghan ang akong nakat-unan gikan niini. Nakaila nako ang mga tawo nga ideal ug hangtod karon maayo kaayo, ”ingon ni Bautista.
Ang kanhi Konsehal sa Lungsod sa Quezon nga si Julian Coseteng, ang pangulo sa NMYL gikan 2004 hangtod 2008, nahinumdom nga nalipay samtang nagkat-on: “Dili nako masulti ang akong kasinatian ingon usa ka politiko kung dili nako hisgutan ang NYML. Ang NMYL naghimo sa akong karera sa politika nga labi ka makalipay, labi ka lingaw, daghan kaayo nga puno sa labi ka halandumon nga mga kasinatian. Kanunay ko nga hinumduman ang pakigdait, tanan nga mga nahibal-an nga anaa nako nga nakatabang sa ako nga mag-uswag ingon man usa ka politiko. ”
Ang Kongresista sa Bohol nga si Edgardo Chatto, ang pangulo sa NMYL gikan 1995 hangtod 1998, nagsulti nga ang kalihokan usa ka dakong bahin sa iyang politika ug personal nga pagtubo. “Ang NMYL bahin gyud sa [akong] proseso sa pagtubo, pag-uswag. Ug nalipay kaayo ako nga ang mga batan-on nga henerasyon karon naapil. Mao nga padayon-gyud tang mag-i-impluwensya diha sa pag-apil sa atong mga batan-ong magbabalaod, ”ingon niya.
Ang kanhi Konsehal sa Lungsod sa Quezon nga si Dorothy “Doray” Delarmente, ang pangulo sa NMYL gikan 2011 hangtod 2013, ning-ambit: “Ang tanan nakong labing suod ug minahal nga mga higala karon, sulod ug gawas sa politika, dili na nako mahimamat ang NMYL… Giingon nako ang usa sa labing kaayo nga katarungan sa pagkahimong usa ka alagad sa publiko tungod sa akong mga kasinatian ug pakighigala nga akong gitukod gikan sa NMYL. ”
Ang Konsehal sa Baliuag nga si Enrique “Buko” dela Cruz, ang pansamantala nga pangulo sa NMYL gikan sa 2018 hangtod 2020, giila ang positibong epekto sa organisasyon. “Dako kaayong tabang po sa mga batan-on, sa mga batang mambabalaod ang kini nga panag uban. Naglaum lang ako nga mahimo nako nga angayan ang akong kaugalingon nga mahimong bahin sa niining halangdon nga organisasyon, ”ingon niya.
Ang mga ekspresyon sa pasalamat nagtimaan sa virtual nga miting sa panaghiusa usab. Giingon ni Pangilinan nga bisan pagkahuman sa iyang termino sa NMYL, nagpadayon siya sa pagsuporta sa “among bata” ingon usa ka klase nga pagtahud sa kabatan-onan nga ideyalismo nga naghatag inspirasyon sa pagkatukod sa NMYL.
“Bisan wala na ko sa NMYL, ang akong opisina sa [ Senado] didto na alang sa NMYL. Sa tinuud, daghang mga programa nga among gihiusa, wala na ko sa NMYL. Pero ‘katung mga exchange program, uban sa China, Estados Unidos, ug Australia, padayon to nga gisuportahan‘. ‘Katung AIM (Asian Institute of Management) Program alang sa kapin sa usa ka gatos kan-uman ka mga batan-on nga pamuno sa politika… Syempre, isip amahan, mahal nato ang atong anak eh syempre murag ang NMYL atong baby. Kitang tanan, dili lang ako. Kitang tanan na anaa ‘atung unang term,” ingon ni Pangilinan.
Ang pangulo sa NMYL Alumni nga si Kongresista DV Savellano sa Ilocos Sur ang nagpasiugda sa tigum sa pagtagbo sa mga pangulo sa NMYL, nga milungtad hapit duha ka oras.
Napuno sa tulo nga dekada nga kantidad sa mga panumduman, ang tanan nga mga pangulo sa NMYL nagkauyon nga magtinabangay sa pagsaulog sa katloan ka tuig nga paglihok nga idealista, mahandurawon, ug madasigon nga serbisyo sa nasud.
“Sa tinuud, kini matahum nga makahimo sa pagsubay ug paghinumdom sa tanan nga among gibahin. Ug nagpadayon ako sa pag-ambit sa parehas nga pagmahal sa nasud, ang parehas nga pangandoy nga makita gyud ang klase sa mga reporma sa politika nga gipanlaban nato, “ingon ni kanhi Bulacan Gobernador Josie dela Cruz, NYML president gikan 1992 hangtod 1995.